Jiroskop Nedir? Nerelerde Kullanılır ve Çalışma Prensibi

jiroskop nedir

Jiroskop, kütle merkezi sabit olan mafsallı yatak içerisinde dönen rotordan oluşan, hareketinin temeli, fizik kurallarına ve açısal momentumun korunumu ilkesine dayanan bir çeşit aygıttır. 1909′da Sperry, jiroskopun doğrultu koruma özelliğinden faydalanarak uçak rotalarını sabit tutma amacıyla ilk defa devrim sayılabilecek bir oto pilot düzeneğini geliştirmiştir. Bu sayede, roket, füze ve güdümlü nükleer füzelerin hassas hız ve ivme ölçümlerinde jiroskop vazgeçilmez bir araç olmuştur. Günümüzde, jiroskop gemi ve uçaklardaki pusula ve oto pilot gibi çeşitli aygıtlarda, torpillerin dümen mekanizmalarında, büyük gemilerin yalpa giderici donanımlarında ve güdüm sistemlerinde hala kullanılır.

Klasik mekaniğin ilginç bir nonlineer problemi olan jiroskopun dinamik davranışı, ilk olarak 19. yüzyılın sonunda Volterra tarafından çalışılmıştır. 1915′te Sperry Corporation, iki mafsallı bir jiroskopu kullanarak, gemilerin yalpalamasını azaltan, (salınımını sönümleyen) böylece yükün zarar görmesini engelleyen, tekne gövdesi üzerindeki gerilimleri azaltan ve yolcuların gemilerde rahatça dolaşabilmesini sağlayan jiroskopu geliştirmiştir. Ayrıca, jiroskopun karmaşık hareketlerini araştıran ve onun hareket kontrolü sayesinde efektif bir araç olabileceğini savunan çeşitli çalışmalar yürütülmüştür; Örneğin, bisiklet, araba, tek raylı demir yolları, bina rüzgar titreşimleri ve tekneler gibi değişik uygulama alanlarında birçok araştırmalar yapılmıştır.




Aşağıda tek eksenli jiroskop modeli görülmekte olup, modelden de anlaşılacağı gibi jiroskop, θ açısıyla serbest salınım hareketi yapabilen bir mafsal (gimbal), üzerine yerleştirilmiş ve kendi geometrik ekseni etrafında sabit bir Ω devir sayısında dönen bir diskten oluşmaktadır.

Tek eksenli jiroskop
Tek eksenli jiroskop

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Next Post

Mutlak Yoksulluk ve Göreli Yoksulluk Nedir?

Pts Tem 27 , 2020
Share on WhatsApp Share on Facebook Share on X (Twitter) Share on LinkedIn Share on Email Share on TelegramMutlak Yoksulluk Mutlak yoksulluk, bireyin hayatta kalabilmesi ve gerekli olan asgari ihtiyaçlarının karşılanması için ihtiyaç duyulan gelirin belirlenmesiyle ortaya çıkan yoksulluğu, dolayısıyla bu seviyenin altındaki özdeş ve parasal geliri olanları içerir. Sadece […]
mutlak-yoksulluk

Bu Yazıları da Okumak İsteyebilirsin